Moeite met (huishoudelijke) taken is vaak een signaal dat iemand dementie heeft. Hoe verder de ziekte vordert, hoe moeilijker het voor je naaste wordt om bekende dagelijkse taken uit te voeren. Je naaste zal je helpen met afdrogen, maar weet misschien niet meer in welke kast de kopjes moeten staan. Hoe kan je je naaste dan helpen?
Het plannen van taken
Omdat je naaste steeds minder grip heeft op tijd en ruimte, is het zelfstandig plannen van taken lastig voor diegene. Is het ochtend of middag? Is het tijd voor koffie of voor thee? Moet men de tafel dekken voor een boterham of voor een warme maaltijd? En voor hoeveel personen? Je kunt helpen door een dagindeling met vaste taken voor te maken. Die structuur geeft rust en duidelijkheid. Naast hulpmiddelen als een whiteboard, Daginzicht-agenda of Pictoplanner ben jij als mantelzorger de persoon aan wie diegene houvast heeft.
Gerelateerde artikelen:
- Hulpmiddelen voor het maken en onthouden van afspraken
- Omgaan met concentratieproblemen veroorzaakt door dementie
- Veilig internetten
Het uitvoeren van taken
Een taak kunnen uitvoeren heeft alles te maken met instructies kunnen opvolgen. Je naaste ziet misschien zelf niet meer dat het nodig is, de afwasmachine uit te ruimen, de was op te vouwen en het onkruid te wieden. Daarvoor zijn jouw instructie nodig. Die kan heel simpel bestaan uit een aansporing zijn om de tafel te dekken. Misschien kan dat nog prima. Maar er komt een moment dat het je naaste niet meer lukt de aandacht erbij te houden, zich te concentreren, te onthouden wat diegene heeft gedaan en te weten wat de volgende stap is. Dan lukt het niet om een schijnbaar eenvoudige taak probleemloos uit te voeren. Voor je naaste en voor jou kan dat heel frustrerend zijn.
Als jij het geduld en de creativiteit kunt opbrengen, help dan om zo lang mogelijk zelfstandig taken in en om huis te doen.
Maak het makkelijk
Er zijn allerlei manieren om het voor je naaste eenvoudiger te maken zelfstandig taken uit te blijven voeren. Een ergotherapeut is de aangewezen persoon om te helpen. Deze hulpverlener weet welke hulpmiddelen nodig en handig zijn om taken makkelijker te maken. Meer contrast zorgt er bijvoorbeeld voor dat het bestek beter zichtbaar is. Dat kan je naaste helpen weer zelf de tafel te dekken. Een ergotherapeut kan je naaste handigheidjes aanleren waardoor koffiezetten of aankleden ineens weer lukt. Dat soort successen zijn opstekers voor je naaste en voor jou.
Je huisarts kan je doorverwijzen naar een ergotherapeut met ervaring met dementie. De kosten worden vergoed vanuit de basisverzekering, maar de verzekering kan bepaalde voorwaarden stellen. Bekijk daarom naar de polis of neem contact op met de zorgverzekeraar.
Wat kun je doen om je naaste te helpen?
- Je kunt met pictogrammen, plaatjes, kleuren en woorden instructies voor je naaste op papier zetten.
Zo maak je stap voor stap duidelijk wat diegene moet doen;
- Laat stap voor stap een taak uitvoeren. Weet je naaste niet meer wat de volgende stap moet zijn, geef daar dan instructies voor. Geef bijvoorbeeld na het tandenpoetsen een haarborstel aan;
- Herhaalt je naaste steeds dezelfde handeling? Leid dan af met een nieuwe instructie;
- Gebruik eenvoudige zinnen en woorden zonder kinderlijk te zijn. Herhaal je instructies letterlijk in dezelfde bewoordingen;
- Lukt het echt niet, laat het dan voor wat het is. Het bespaart jullie beiden een hoop frustratie wanneer je diegene dan gewoon iets anders laat doen.
bron; dementie.nl