Ingrid: ‘Ik moest bedenken: wat kan er nog wél? Gewoon in het moment zijn, mét haar was het antwoord’

Ingrid Keestra (53) was vijftien jaar mantelzorger van haar moeder die alzheimer had. Ze is marketingadviseur, getrouwd en heeft een zoon van 22.

“Ik bezocht mijn moeder elke dinsdag in het verpleeghuis, dan werd er muziek gemaakt. Op het laatst zat ze in een rolstoel en kon ze niet meer spreken. In zichzelf gekeerd liet ze haar hoofd op haar borst hangen. Totdat er op een dag een liveband was uitgenodigd om te komen spelen. Toen ze Droomland van Willy Alberti inzetten, een liedje uit mijn moeders jeugd, zag je haar oplichten; haar hoofd ging omhoog en ze begon mee te zingen. Met de juiste woorden, keurig op de melodie. Terwijl ze al maanden geen woord had gesproken. “

Samen zingen
“Muziek was een ingang om contact met mijn moeder te maken en te houden. We zongen samen en dan hielden we elkaars hand vast. Ze wist niet meer wie ze was en wie ik was. Maar tijdens het zingen zag ze me weer, dan keek ze me diep in de ogen. Een keer zei ze: ‘Wie ben jij toch? Dat ik jou zo goed ken als ik jou zie?’ Het is bijna poëzie, toch?”

Lees ook:
Omgaan met dementie: de deskundigen aan het woord

Alzheimer
“Toen mijn moeder zestien jaar geleden de diagnose alzheimer kreeg, heb ik emmers met tranen gehuild. Ik zag het zwart in, kon alleen maar denken dat ons veel ellende te wachten stond. Maar het tegendeel gebeurde toen ik mijn verwachtingen over mijn moeder losliet. Door de aandoening zou ze veranderen en ze werd ook niet beter, wel slechter. Verzet daartegen was zinloos. Met dat besef kon ik naar een nieuw perspectief toegroeien: wat kan er nog wél? De sleutel daarvoor lag voor mij in het moment zijn, mét haar, de dingen maar laten gebeuren.”

Je raakt iemand kwijt
“Het proces van dementie is heel verdrietig: je raakt iemand kwijt zoals je die ooit kende. Als je dat kunt accepteren, kun je samen nog veel genieten. Dat zat ’m voor mij in kleine dingen. Mijn moeder was een gezelligheidsmens, dus we dronken koffie in de recreatieruimte van het verpleeghuis. Daar was altijd wel reuring en daar reageerde ze alert op. Als ik daar dan ook op reageerde, beleefden we het moment samen.”

Goed voor jezelf zorgen
“Bij de zorg voor iemand met dementie is het belangrijk jezelf niet uit het oog te verliezen. We vonden in het begin dat we elke dag bij haar moesten zijn. Ik voelde me schuldig wanneer ik met een vriendin afsprak. Iemand met dementie kan veel dingen niet meer, maar de emoties blijven. Mijn moeder voelde haarfijn aan wanneer ik niet lekker in mijn vel zat of te druk was geweest. Dan werd ze zelf ook onrustig. De kwaliteit van samen zijn werd daarmee slechter. Ik kwam erachter dat je alleen voor iemand kunt zorgen als je goed voor jezelf zorgt. Vanaf dat moment plande ik ook gewoon weer een saunadagje in, even opladen, waarna ik écht met mijn hele wezen bij haar kon zijn.”

Eigenwaarde
“Vijftien jaar duurde het proces vanaf het moment van de diagnose tot mijn moeders overlijden, nu anderhalf jaar geleden. Ik heb veel geschreven over ons proces, aanvankelijk op social media, later heb ik er in het boek Mantelzorger der liefde over verteld. De reacties daarop waren vaak: wat fijn dat er ook eens positief over het omgaan met mensen met dementie wordt gesproken. Een empathische grondhouding is daarbij belangrijk, we hebben het verpleeghuis van mijn moeder er mede op uitgekozen. Mijn moeder was erg van de uiterlijke verzorging; hakken aan, lippenstiftje op, sjaaltje om. Toen ze niet meer op hakken kon lopen, deden de verzorgers hun uiterste best om elke dag weer een ander sjaaltje bij haar om te doen. Zo kon ze er toch gesoigneerd uitzien. En haar gevoel voor eigenwaarde behouden.”

bron; Margriet