Achterdocht en afhankelijkheid
Door dementie verliezen mensen grip op hun leven. Dit kan leiden tot achterdochtig, afhankelijk en angstig gedrag. Hoe ga je daarmee om?
Omgaan met achterdocht bij dementie
Achterdocht is een symptoom van dementie. Het komt veel voor. Je hebt dan het gevoel dat anderen je voor de gek houden. Of dat je familielid of geliefde spullen of geld van je steelt. Hoe ga je als partner, familielid of vriend(in) om met wantrouwen?
Algemene informatie over achterdocht bij dementie
Iemand met dementie verliest de grip op de wereld. Er gebeuren dingen die ‘onverklaarbaar’ zijn. Wantrouwen is een reactie die bij dementie veel voorkomt. Je beschuldigt anderen van dingen die ze niet hebben gedaan. Juist mensen van wie je veel houdt.
Omdat je vergeet waar je spullen liggen, lijkt het alsof iemand ze heeft gestolen. Een menselijke reactie is om ze dan maar te verstoppen, zodat het niet nog eens gebeurt. Vergeet je daarna de verstopplek, dan is het wantrouwen nog groter.
In de beleving van iemand met dementie is dat gevoel van wantrouwen heel logisch. Want een andere uitleg is er niet. En het gaat niet alleen om diefstal. Soms beschuldigen mensen met dementie hun partner van vreemdgaan. Of van een complot. Dat is niet alleen verdrietig, maar kan het ook extra moeilijk maken om voor de ander te zorgen.
Oorzaken van achterdocht
Achterdocht is dus een symptoom van dementie. Het hoort bij de ziekte. Maar het kan ook veroorzaakt of versterkt worden door een lichamelijk of psychisch probleem. Misschien heeft de persoon met dementie problemen met horen of zien? Een gesprek niet goed kunnen volgen kan achterdocht erger maken.
Soms is de oorzaak een ontsteking. Koorts, pijn of een (blaas)ontsteking zorgen namelijk ook voor achterdochtig of boos gedrag. Het is slim om naar de huisarts te gaan. Die kan onderzoeken of er inderdaad een lichamelijk probleem is.
Wat kun je doen bij achterdochtig gedrag?
- Probeer rustig te blijven
Dat je zelf boos of emotioneel wordt, is heel menselijk. Maar besef dat het de dementie is die dit doet, niet de persoon zelf. Probeer je in te denken hoe het voelt om steeds dingen te vergeten. Ook al zijn de beschuldigingen onterecht, neem de gevoelens serieus.
- Het helpt om de oorzaak van gedrag te vinden
- Kijk of je kunt ontdekken waar je geliefde, partner of vriend(in) met dementie graag spullen bewaart of verstopt
- Vertel op een rustige toon hoe het echt zit
- Zorg voor afleiding
- Lichamelijk contact
- Voorkom donkere hoekjes in huis
- Houd de woning overzichtelijk en opgeruimd
- Een dagboekje kan helpen
- Als er ook maar een kleine kans bestaat dat de beschuldiging klopt, onderzoek die dan
Het helpt om de oorzaak van gedrag te vinden
Wat prikkelt het wantrouwen? De oorzaak kan heel verrassend zijn. Het niet (meer) herkennen van een buurman, bijvoorbeeld. Dat kan een onveilig gevoel geven. Wat weer zorgt voor achterdocht.
- Kijk of je kunt ontdekken waar je geliefde, partner of vriend(in) met dementie graag spullen bewaart of verstopt
Zo weet waar je kunt zoeken als spullen ‘weg’ zijn. Als het steeds om dezelfde voorwerpen gaat en ze zijn niet al te duur: koop er meer exemplaren van. Is iets kwijt, dan heb je een nieuw exemplaar bij de hand.
- Vertel op een rustige toon hoe het echt zit
Leid de aandacht af van het onderwerp en stel gerust. Lukt dit niet, ga dan niet in discussie. Je kunt dan beter de ongerustheid bevestigen en beloven dat je mee zult zoeken.
- Zorg voor afleiding
Zoals muziek luisteren, wandelen, zingen, oude foto’s bekijken.
- Lichamelijk contact
Als jullie altijd graag knuffelden: lichamelijk contact kan een veilig gevoel geven.
- Voorkom donkere hoekjes in huis
Een extra lampje kan al verschil maken.
- Houd de woning overzichtelijk en opgeruimd
Het kan geruststellend zijn om dierbare bezittingen in het zicht te hebben. Let daarbij wel op dat waardevolle spullen niet voor het grijpen liggen voor anderen.
- Een dagboekje kan helpen
Een dagboekje bijhouden kan helpen. Dat geeft inzicht. Daarmee kun je nagaan wanneer wantrouwen of achterdocht erger wordt. Als je het later terugleest, ontdek je misschien een patroon.
- Als er ook maar een kleine kans bestaat dat de beschuldiging klopt, onderzoek die dan
Mensen met dementie zijn extra kwetsbaar voor bedrog en diefstal. Hoe gemeen ook, helaas zijn er echt mensen die misbruik maken van iemand met dementie.
Bron; dementie.nl