Onderzoek toont aan: dementie tot 9 jaar voor diagnose te voorspellen

Onderzoekers uit het Verenigd Koninkrijk lijken een methode te hebben ontwikkeld om dementie tot wel negen jaar voor de diagnose te kunnen voorspellen. Wat betekent dit voor de toekomst van opsporing en behandeling van dementie? Margriet legt deze vraag voor aan Wiesje van der Flier, wetenschappelijk directeur van Alzheimercentrum Amsterdam, Amsterdam UMC.

In een grote Britse studie werden de hersenactiviteit van meer dan duizend vrijwilligers onderzocht. Van deze groep ontwikkelden uiteindelijk 81 mensen een vorm van dementie. Volgens het onderzoek is het met de opgedane kennis mogelijk om met tachtig procent nauwkeurigheid dementie te voorspellen, tot wel negen jaar voordat een persoon de diagnose krijgt.

Onderzoek laat zien hoe dementie zich ontwikkelt
“De onderzoekers hebben met gebruik van hersenscans gekeken naar de zogenaamde functionele netwerken in de hersenen. Zij zien dat wanneer hersencellen slecht met elkaar communiceren, dat een voorspeller van dementie is,” legt Van der Flier uit.

“Dit onderzoek laat zien hoe dementie zich ontwikkelt. Dementie ontstaat niet van de ene op de andere dag maar geleidelijk. Daarnaast ziet dit onderzoek nog iets anders interessants: naast aanleg hingen ook isolatie en eenzaamheid samen met een verminderde hersenactiviteit. Of dit van invloed is op het ontwikkelen van dementie of juist andersom, dat is nog de vraag.”

Leefstijl en genetische aanleg dementie
Het Britse onderzoek laat ook een duidelijke invloed van zowel leefstijl en omgevingsfactoren zien als een genetische aanleg. “Het leefstijlcomponent is iets waar wij zelf invloed op hebben. Maar er blijkt ook een sterk genetisch component te zijn en daar kunnen we niets aan doen.”

Er tien belangrijke risicofactoren voor dementie waar we zelf ook invloed op hebben:

• Hoge bloeddruk
• Overgewicht
• Alcoholconsumptie
• Diabetes
• Roken
• Verhoogd cholesterol
• Ongezonde voeding
• Weinig beweging
• Weinig nieuwe dingen leren
• Weinig sociale contacten

Dementie voorspellen in de praktijk
Volgens Van der Flier zullen de hersenscans uit het Britse onderzoek nog niet snel in de praktijk toegepast worden. “Het is een mooi wetenschappelijk artikel, maar je kunt het niet direct vertalen naar de praktijk. Er zijn een aantal kanttekeningen te maken bij dit onderzoek. Zo ontwikkelde maar een heel kleine groep dementie, je wilt dat eigenlijk herhalen bij een andere groep mensen. Ook verwacht ik dat we in de toekomst geen gebruik zullen maken van functionele MRI om dementie op te sporen. Andere mogelijkheden voor vroegherkenning zijn heel gevoelige cognitieve tests of biomarkers in het bloed. Zover zijn we nu nog niet. Er zal nog meer onderzoek gedaan moeten worden.”

Bron; Margriet