Professor Dr. Alzheimer ontdekte bij autopsie van een patiënt met dementie dat de hersenen gekrompen waren en verdroogd leken, hij kon hier geen oorzaak vinden maar koppelde zijn naam aan deze ziekte.
60 tot 70% van dementie blijkt de ziekte van Alzheimer. Veelal begint de ziekte van Alzheimer na het 70ste jaar, maar helaas openbaart deze ziekte zich soms ook op jongere leeftijd.
Wat opvalt bij de ziekte van Alzheimer is de geleidelijke achteruitgang: in de eerste instantie zijn er alleen denk en geheugenstoornissen, na verloop van tijd worden de symptomen erger, later meer hierover.
De ziekte is nog niet te genezen, het proces is hooguit te vertragen door een goede conditie, en, er zijn medicijnen in ontwikkeling die het ziekteproces kunnen vertragen. Een erfelijke factor in de eerste lijn familieleden speelt een rol in het krijgen van deze ziekte, echter hoe ouder men wordt hoe meer kans op de ziekte van Alzheimer. De precieze oorzaak van de ziekte is nog steeds niet bekend.
Aantasting van de hersenen.
Door dementie worden bepaalde gedeelten van de hersenen aangetast. Door een verstoring in het overbrengen van neutronen. ( hersensignalen) Hierdoor ontstaan er letterlijk kinken in de kabels en worden boodschappen niet of niet meer goed overgebracht. Door deze aantasting sterven hersengedeelten af en deze herstellen niet meer. Volgens de wetenschap is een eiwit de veroorzaker van de ziekte van Alzheimer. Een bepaald eiwit zorgt voor de stagnering in de overbrenging van boodschappen in de hersenschors. Een stofwisselingsstoornis. Bij bijvoorbeeld Alzheimer krimpt de hersenschors en lijkt uit te drogen.
Bij oudere mensen kan het opeens lijken of zij aan dementie lijden, zij blijken echter een blaasontsteking, suikerziekte, medicijnvergiftiging, bloedarmoede, of depressie te hebben. Wees altijd voorzichtig met uitspraken dat iemand aan dementie lijdt, het zou zomaar een blaasontsteking kunnen zijn….
Neem bij een vermoeden van dementie altijd contact op met de huisarts.
Symptomen
Er ontstaan stemmingwisselingen, achterdocht, boos worden, angsten zenuwachtigheid.
De remmingen die we normaal hebben vallen weg, zo kan iemand met een dementie lacherig reageren op een vervelend bericht, of het opeens regelmatig valse opmerkingen maken in het openbaar.
Het benoemen van voorwerpen, het gebruiken van voorwerpen, of het herkennen van voorwerpen, kan een probleem worden.
Ook verlies van interesse in hobby’s.
Het zichzelf verzorgen wordt steeds lastiger, ook de volgorde van het dragen van kleding. De urine en ontlasting ophouden wordt moeilijk, maar ook het gebruik van een toilet kan niet meer als zodanig herkent worden.
Nieuwe situaties of aanpassingen worden niet meer opgeslagen en vormen een groot probleem, denk aan een nieuw koffiezetapparaat, televisie, woning, of verhuizing.
Wat moet je als eerste doen.
Praat met je partner, familielid wat je bemerkt, bijv. telkens dezelfde verhalen, continu alles kwijt, ook al heeft het een vaste plaats. Naar alles en nog wat zoeken en soms weten ze zelf niet wat er gezocht wordt.
Let wel; iemand met dementie heeft zelf geen ziekte inzicht, hij of zij zal ontkennen dat er iets mis is, ze weten niet wat ze precies vergeten, al voelen ze wel dat er zaken niet kloppen.
Maak een afspraak bij de huisarts en vertel je bevindingen, hij/zij kan jou en je familielid doorsturen naar een geriater, neuroloog.
Bedenk echter wel dat er een andere ziekte de oorzaak kan zijn van deze klachten; blaasontsteking, bijwerking medicijnen, vitamine tekorten. Vraag om een gedegen onderzoek.
Dementie bestaat uit vier benamingen die weergeven in welk stadium iemand met dementie zich bevind.
1. Het bedreigde ik
2. Het verdwaalde ik
3. Het verborgen ik
4. Het verzonken ik
1.Het bedreigde ik.
Men is zich bewust van de achteruitgang, maar verbloemen dit omdat ze niet kunnen overzien wat er aan de hand is.
Er zijn lichte problemen met taal en handelingen
Er kan angst, onzekerheid, achterdocht, en ontkennen bestaan
Men is geneigd om zich vast te klampen aan eigen vertrouwde omgeving
Benaderingswijze: Het bedreigde ik.
Hoe benader je deze mensen:
Geef hen steun in hun eigenwaarde
Structureer hun omgeving
Laat ze datgene nog doen wat ze kunnen en prijs dat als het goed gaat.
Belast ze niet met datgene wat niet (goed) gaat
Overvraag niet met weet je nog wie ik ben, of wat heb je vandaag gedaan.
2.Het verdwaalde ik.
Men is geneigd in het verleden te leven, de omgeving wordt als vreemd ervaren.
Er ontstaan gedragsveranderingen: onrust, zoekende zijn, passiviteit, decorumverlies.
Men wil naar huis.
Er kan verdriet, paniek, agressie ontstaan.
Het volgen van gesprekken in gezelschap wordt moeilijk of onmogelijk.
Benaderingswijze: Het verdwaalde ik.
Hoe benader je deze mensen:
Validerend benaderen.
Praat over vroeger.
Geef houvast door structuur.
Vermijd onverwachte gebeurtenissen indien mogelijk.
Geef niet teveel prikkels.
Pas jou tempo aan.
Doe handelingen voor zoals armen omhoog, bijv. bij aankleden
3. Het verborgen ik
Men leeft in een eigen belevingswereld.
Men kan soms rake opmerkingen maken, waar ze dan zelf smakelijk om kunnen lachen.
Men kan repeterende bewegingen maken.
Het lopen kan doelloos worden
De ogen kijken niet gericht.
Vaak zijn deze mensen al opgenomen in een verzorgingshuis, of begeleidende woonvorm.
Benaderingswijze: Het verborgen ik
Hoe benader je deze mensen:
Blijf validerend benaderen
Maak lichamelijk contact; alleen als dat als prettig wordt ervaren.
Probeer uit of kinderen en dieren een reactie geven.
Bied weinig prikkels aan. Denk aan natuur films op t.v. rustige muziek.
Pas je eigen tempo aan
4.Het verzonken ik
Er is nauwelijks nog contact of communicatie mogelijk
Men is volledig hulpbehoevend.
Lopen gaat niet meer
Er zijn alleen nog primaire behoefte zoals eten, drinken, slapen, warmte, veiligheid.
Benaderingswijze: Het verzonken ik.
Hoe benader je deze mensen:
Bied sfeer, rust en comfort.
Geef alleen aangename prikkels zoals rustgevende muziek.
Geef lichamelijke aandacht als dit als prettig wordt ervaren, denk aan massage van; nek schouders en bovenrug.
Snoezelen in bad met licht, geluid en muziek. Sprookjes op c.d.
Werken met geuren, licht en geluid. Voelen; zachte knuffelbeesten.
Verloop van de ziekte.
Op de gesloten afdeling.
Uiteindelijk komt de persoon met dementie op een gesloten afdeling wonen. Dit is voor de familie weer een zware beslissing die genomen moet worden.
Het is het begin van de laatste fase.
Hierbij is de benaderingswijze door vrijwilligers en personeelsleden anders dan bij de open of half gesloten afdelingen.
Hierbij geven de bewoners nog weinig of niets terug aan reactie.
De taak zal zijn, hulp bij de maaltijden, activiteiten en persoonlijke aandacht voor uw familielid die dan tot één van de bewoners behoort.
Er wordt geduld en empathie verwacht van personeel en omgeving..
Bij bijzonderheden is er vrijwel meteen ondersteuning van het verzorgend personeel.
Het kan zijn dat je familielid met dementie het prettig vindt om aangeraakt te worden, doe dit dan.
Wanneer er rust op een afdeling heerst, is dit voor alle mensen prettig, loop dus rustig, roep niet naar elkaar, zorg dat er geen overdadige geluiden zijn. ( radio, c.d., t.v. )
Mensen met dementie hebben dezelfde behoeftes als mensen zonder dementie.
Denk aan: troost, zich hechten aan andere mensen, erbij horen, bezigheden die ze nog kunnen, hun identiteit behouden.
Laat bijvoorbeeld bezoekers verspreid komen en niet allemaal tegelijk.
